Blokcheyn va atom energiyasidan: Vengriya texnologiya sohasida muhim o'yinchiga qanday aylanyapti va bu O'zbekiston uchun nima anglatadi.

Ayniqsa, bugun o'zbekiston-vengriya munosabatlari ko'tarilish bosqichida.

Texnologik transformatsiya

Taxminan 10 yil avval, jahon moliyaviy inqirozi iqtisodga ta'sir qilganida, Vengriya hukumati innovatsion tadbirkorlikka e'tibor qaratdi va, ko'rinib turibdiki, bu to'g'ri qaror edi. Bugungi kunda bu davlat juda yuqori inson rivojlanish indeksi bilan ajralib turadi: tegishli reytingda mamlakat 189 dan 43-o'rinda joylashgan. Biznes yuritish qulayligi bo'yicha esa u dunyoda 52-o'rinni egallaydi, bu esa juda muhim natija hisoblanadi.

Vengriya texnologiyalar va startaplarni rivojlantirishga faol sarmoya kiritmoqda. Budapesht innovatsiyalar markaziga aylangan bo'lib, bu yerda ko'plab iste'dodli tadbirkorlar va dasturchilar to'planmoqda. Vengriya iqtisodiyotining asosiy harakatlantiruvchi kuchlaridan biri raqamli transformatsiyaga intilishdir. Bu mahalliy kompaniyalarga global bozorda raqobatbardosh bo'lish va xalqaro investorlarni jalb etish imkonini beradi.

Mamlakat uchta sohada alohida muvaffaqiyatga erishdi. Ulardan biri – axborot texnologiyalari: bu yerda kompaniyalar dasturiy ta'minot ishlab chiqish, kiberxavfsizlik va blokcheyn texnologiyalari sohalarida muhim rol o'ynamoqda.

Shuningdek, Vengriya an'anaviy ravishda tibbiyot sohasida kuchli. So'nggi yillarda bu soha innovatsion farmatsevtika va biotexnologiya loyihalari orqali qo'shimcha rivojlanish oldi.

Bundan tashqari, vengriya startaplari yashil texnologiyalar va barqaror rivojlanish yo'nalishida faol ishlamoqda – energiya tejash, barqaror infratuzilma va chiqindilarni qayta ishlash sohalarida yechimlarni ishlab chiqishmoqda.

Muhim bozor o'yinchilari qatorida

StartupBlink global tadqiqot markazining ma'lumotlariga ko'ra, Vengriya startap ekotizimi 202 dan 39-o'rinda joylashgan. Yangi tijorat loyihalari uchun eng qulay sharoitlar poytaxt Budapeshtda yaratilgan, bu yerda mamlakat aholisining beshdan biri yashaydi. Shuningdek, Seged va Debretsen shaharlarida ham o'z hamjamiyatlari mavjud.

Ko'plab vengriya startaplari allaqachon mamlakatdan tashqarida mashhur bo'lib bormoqda. Eng muvaffaqiyatlilaridan quyidagilarni ajratib ko'rsatish mumkin:

• Prezi – taqdimotlar yaratish uchun onlayn platforma. U butun dunyo bo'ylab millionlab foydalanuvchilar uchun ma'lumotlarni vizualizatsiya qilish jarayonini sezilarli darajada osonlashtirdi;

• LogMeIn – korporativ muhitda ish jarayonlarini yanada moslashtirish uchun kompyuterlarga masofadan kirish yechimi;

• Tresorit – shaxsiy va korporativ ma'lumotlarni himoya qilishga qaratilgan ma'lumotlarni shifrlash xizmati.

Vengriya texnologik ekotizimining yorqin misollaridan biri – AImotive startapi bo'lib, u sun'iy intellekt asosida avtonom avtomobillarni boshqarish yechimlarini taklif etadi.

Ushbu loyiha allaqachon Robert Bosch Venture Capital kabi jahon gigantlaridan sarmoya oldi va Toyota kabi yetakchi avtomobil ishlab chiqaruvchilarining e'tiborini tortdi. AImotive muvaffaqiyati Vengriya nafaqat jahon tendentsiyalariga ergashayotganini, balki ularni shakllantirayotganini tasdiqlaydi, bu esa uni texnologik bozorga muhim o'yinchi qiladi.

Do'stlik mustahkamlanmoqda

Vengriya va xorijiy hamkorlar o'rtasidagi muvaffaqiyatli hamkorlik misollaridan biri OTP Group – Vengriyaning eng yirik moliyaviy guruhi va O'zbekiston o'rtasidagi strategik kelishuvdir. Kompaniya 2019 yilda bizning bozorimizga kirib, "Ipoteka-bank"ning 73,1% aksiyalarini sotib oldi.

Ushbu kelishuv nafaqat vengriya kompaniyasining Markaziy Osiyo mintaqasidagi pozitsiyalarini mustahkamladi, balki O'zbekistonda raqamli banklar va elektron to'lovlar kabi innovatsion moliyaviy yechimlarni joriy etish yo'lini ochdi. OTP Group o'z tajribasi va texnologiyalarini faol ravishda ulashmoqda, mamlakatning moliya sektorini modernizatsiya qilishga yordam bermoqda.

O'zbekistonda birinchi AES qurilishida ham vengriya mutaxassislarining tajribasi va ularning ishlab chiqargan sovutish texnologiyasidan foydalanish rejalashtirilmoqda. Vengriya shuningdek, bizning mamlakatimizga atom energetikasi sohasida mutaxassislar tayyorlashda yordam beradi.

"Bu 100 million dollardan ortiq qiymatga ega shartnoma bo'ladi, bu esa Vengriyadan energetika sohasidagi eng muhim eksport yetkazib berishlaridan biriga olib keladi", – deya ma'lum qilgan 2023 yil may oyida Vengriya tashqi ishlar va savdo vaziri Peter Siyarto Toshkentda bo'lganida.

Yangi ufqlar

O'zbekiston, iqtisodiyot va raqamli infratuzilmani faol ravishda isloh qilib, Vengriya tajribasidan ko'plab foydali saboqlar olish mumkin. Mamlakatning muvaffaqiyatining muhim elementi startaplar uchun qulay muhit yaratishdir, bu esa soliq imtiyozlari, davlat qo'llab-quvvatlashi va xalqaro hamkorlikni o'z ichiga oladi. O'zbekiston ham bu yo'nalishda qadam qo'yayotgani sababli, vengriya texnologik kompaniyalari bilan hamkorlik yanada o'sish uchun kuchli turtki bo'lishi mumkin.

Hamkorlik uchun qiziqarli sohalardan biri moliya texnologiyalari sohasidir. Vengriya kompaniyalari to'lov yechimlari, elektron hamyonlar va kripto texnologiyalarini ishlab chiqishda sezilarli muvaffaqiyatlarga erishdi. Ushbu ilg'or yechimlar o'zbek bozorini rivojlantirish uchun muhim vosita bo'lishi mumkin.

Shuningdek, yashil texnologiyalar sohasida ham hamkorlik amalga oshirilishi mumkin, bu esa barqaror rivojlanishga qaratilgan global tendentsiyalar nuqtai nazaridan ikkala mamlakat uchun ham dolzarbdir. Vengriya startaplari energiya tejash va chiqindilarni qayta ishlash bo'yicha ko'plab yechimlarni taklif etmoqda, ularni O'zbekiston shaharlarida va qishloq hududlarida joriy etish mumkin.

Xalqaro bozorlarda imkoniyatlarini kengaytirishga qiziqqan o'zbek tadbirkorlari va investorlar uchun Vengriya jozibador platforma hisoblanadi. Budapesht, rivojlangan infratuzilmasi va evropa bozoriga kirish imkoniyati bilan, Evropaga chiqish va biznes aloqalarini kengaytirish uchun ko'prik bo'lishi mumkin.

Vengriya startaplari bilan hamkorlik nafaqat O'zbekistonda ilg